De beginjaren van Kring Peelland

Noordbrabantse Federatie van Schuttersgilden
klein_peelland-@fc

De beginjaren van Kring Peelland

 

Nadat de gilden van het Land-van-Cuijk in 1933 in Boxmeer onder grote belangstelling waren overgegaan tot de oprichting van hun bond, werd door velen de hoop uitgesproken dat deze eerste gildebond in Nederland zo spoedig mogelijk door andere gevolgd zou worden.

 

Vrienden van de oude gilden in Peelland hebben het niet bij woorden en wensen gelaten. Onder aanmoediging en met onmisbare steun van notabelen konden de initiatiefnemers in betrekkelijk korte tijd overgaan tot de oprichting van de Bond van Schuttersgilden in Peelland. Enkelen van deze notabelen waren huisarts Dr. A. Pannekoek uit Gemert, directeur C.J. Wintermans van de zuivelfabriek in Gemert en hun gildevriend J.M. Vereijken uit Beek en Donk. Deze drie waren er stellig van overtuigd dat vele gilden zonder een algemene leiding in verval zouden raken, hetgeen uiteraard zeer te betreuren zou zijn geweest.

 

Mede onder invloed van Jhr. Mr. R.A. van Rijckevorsel uit Berlicum en van Mr. Van Lanschot uit Veghel spoorde Dr. Pannekoek gildevrienden aan zo’n bond op te richten. In 1935 was het zo ver. In het toenmalige, in Helmond uitgegeven dagblad De Zuid-Willemsvaart en in de Gemertse Courant was te lezen dat op 29 juni 1935 in Gemert was opgericht de Bond van Schutterijen in Peelland en dat A. Pannekoek tot voorzitter was benoemd. Voorzitter Pannekoek opende op 4 juli 1935 in hotel De Kroon in Gemert de eerste bestuursvergadering en heette de aanwezigen hartelijk welkom. Hij memoreerde, dat de oprichting van de bond mede het werk was van R.A. van Rijckevorsel en zei te menen dat een woord van dank aan de jonkheer uit Berlicum zeker op zijn plaats was.

 

Pannekoek en C.J. Wintermans uit Gemert, J.M. Vereijken uit Beek en Donk, J. Merkelbach uit Lieshout, C. van Schaik uit Aarle-Rixtel, Hurkmans uit Someren, J. van Dinter uit Deurne en P. Jacobs uit Vlierden waren samen de grondleggers van de Bond van Schutterijen in Peelland.

 

De Federatie. Op 17 november 1935 was Dr. A. Pannekoek als voorzitter van kring Peelland aanwezig op een bijeenkomst van gilden in Eindhoven. Op zijn voorstel viel het besluit een vergadering uit te schrijven voor alle voorzitters en secretarissen van de bestaande gildebonden met als doel te komen tot een centraal orgaan. De vergadering is op 8 december 1935 in hotel De Keizer in Gemert gehouden onder leiding van A. Pannekoek, die tot eerste voorzitter van de nieuwe federatie werd benoemd. De Bond van de Noordbrabantse Schuttersgilden is toen in Gemert een feit geworden. Jhr. R.A. van Rijckevorsel ontving als eerste de titel van erevoorzitter.

 

In maart 1936 waren er reeds 13 gilden bij de Peellandse kring aangeslo­ten: de gilden van Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Margaretha uit Aarle-Rixtel, Sint-Antonius en Sint-Leonardus uit Beek en Donk, Sint-Joris en Sint-Antonius Abt uit Deurne, Sint-Joris en Sint-Antonius/Sint Sebastiaan uit Gemert, Sint-Servatius/Sint-Barbara uit Lieshout, Sint-Hubertus uit Liessel, Sint-Joris uit Someren, Sint-Lambertus uit Someren-Eind en Sint-Willibrordus uit Vlierden. De eerste algemene ledenvergadering.is onder leiding van Dr. Pannekoek gehouden in de niet meer bestaande herberg Het Witte Paard in Aarle-Rixtel. De voorzitter deelde mee, dat de kring aangesloten was bij de Bond van de Noordbrabantse Federatie van Schuttersgilden. De statuten van de kring, die Gemert als zetel kreeg, werden behandeld en aangenomen. Besloten werd elk jaar een kringdag te organiseren met voor alle aangesloten gilden de verplichting daaraan deel te nemen. De contributie werd op 3 gulden per jaar bepaald.

 

Jhr. van Rijckevorsel sprak zijn hartelijke dank uit, voor het feit dat hij de vergadering mocht meemaken. Hij was verheugd, dat kring Peelland reeds zo ver was uitge­breid en was van overtuigd, dat de gilden door eendrachtige samenwer­king weer konden opbloeien.

 

De eerste kringdag werd op 21 juni 1936 onder organisatie van het plaatse­lijke gilde van Onze-Lieve-Vrouw in Aarle-Rixtel gehouden. In 1937 traden toe de gilden Sint-Willibrordus uit Bakel en Sint-Joris uit Asten. Op het eind van dat jaar traden ook toe de beide Lieropse gilden Onze-Lieve-Vrouw van de Zeven Weeën en Sint-Antonius-Abt. De kring bestond toen uit 17 gilden.

 

In 1938 werd Johan Vereijken uit Beek en Donk tot nieuwe voorzitter van kring Peelland benoemd. In ditzelfde jaar bedankte het gilde Sint-Willibrordus uit Vlierden voor het lidmaatschap, hetgeen de nieuwe voorzitter vanzelfsprekend zeer betreurde maar hij beloofde er alles aan te zullen doen teneinde de terugkeer van het gilde te bevorderen. De ledenvergadering van 1939 besloot om twee kringdagen te houden. Er meldden zich vijf kandidaten voor de organisatie daarvan. Bij loting werd de eerste kringdag toegewezen aan het Sint ­Margarethagilde uit Aarle-Rixtel en de tweede aan het Sint-Hubertusgilde uit Liessel. Natuurlijk was het de bedoeling om na 1939 door te gaan met het organiseren van de gildefeesten maar het uitbreken van de tweede wereldoorlog in 1940 verstoorde als zoveel ook deze mooie illusies.